Choroby serca coraz częściej pojawiają się u młodych ludzi. Zdaniem WHO to właśnie one są najczęstszą przyczyną zgonów na świecie. Według statystyk w 2015 roku na serce zmarło 17,7 mln osób. To 31 proc. ogólnej liczby zgonów na całym świecie. Najczęściej zabija choroba wieńcowa serca oraz udar mózgu. 1.1. pacjentów (n = 26) przeszło procedurę Maze III, ale u 6 chorych badania przedoperacyjne wykazały choroby serca, które wymagały jednocześnie innej procedury. Średni wiek badanej grupy wynosił 57 ± 10 lat (zakres od 33 do 75), a większość pacjentów stanowili mężczyźni (74%). Wszyscy chorzy ustąpią zaburzenia rytmu lub pojawią się objawy przedawkowania. U osób w wieku podeszłym należy dawkę dostosować do ogólnego stanu pacjenta. Natomiast zaburzenia rytmu serca u dzieci leczy się lidokainą podawaną dożylnie w dawce 0,8 do 1 mg/kg mc., którą w razie potrzeby można powtarzać do łącznej dawki 3 do 5 mg/kg mc. Badanie elektrofizjologiczne serca pozwala znaleźć źródło zaburzeń rytmu tego narządu. Trwa przynajmniej godzinę i wymaga kilkudniowego pobytu w szpitalu. Pacjentów kwalifikuje do niego lekarz kardiolog. Warto zaznaczyć, że nie jest to zabieg leczniczy, dlatego po jego wykonaniu stan zdrowia nie ulegnie zmianie. Po przeprowadzeniu badania lekarz może jednak zlecić ablację, która . O badaniu EKG słyszał każdy. Nie każdy jednak zdaje sobie sprawę jak ważnym jest ono badaniem. Interpretacja wyników wymaga doświadczenia i skupienia. Jak odczytywać dane z zapisu ekg, jakie pojęcia związane z ekg pojawiają się najczęściej i o czym świadczą poszczególne załamki? Elektrokardiografia w diagnostyce chorób serca Elektrokardiografia to metoda diagnostyczna polegająca na zapisie czynności elektrycznej serca. Zapis EKG obrazuje wychylenia od poziomej linii izoelektrycznej (podstawowej), czyli załamki. Najważniejsze z nich to P, Q, R, S i T. Badanie EKG pozwala wykryć wiele nieprawidłowości w funkcjonowaniu serca. Aktywność elektryczną serca rejestrują elektrody (odprowadzenia) przyklejane w określonych miejscach na ciele pacjenta. Są to odprowadzenia kończynowe dwubiegunowe: I, II i III, odprowadzenia kończynowe jednobiegunowe: aVR, aVL i aVF oraz odprowadzenia jednobiegunowe przedsercowe: V1–V6. Jak intepretować zapis EKG? Czynność elektryczna serca zapisywana jest na siatce milimetrowej. Dzięki temu można zmierzyć rytm serca, a także czas trwania i amplitudy poszczególnych elementów zapisu, np. załamków i odstępów. Przy standardowej szybkości przesuwu taśmy, wynoszącej 25 mm/s, odstęp między cienkimi liniami siatki (mała kratka) odpowiada 0,04 s, a między grubymi liniami (duża kratka) – 0,2 s, ponieważ duża kratka składa się z pięciu małych kratek. Jeżeli taśma przesuwa się z prędkością 50 mm/s, wartości te wynoszą odpowiednio 0,02 s i 0,1 s. Najważniejsze pojęcia w EKG serca: Polaryzacja – stan spoczynku elektrycznego, w którym w komórce przeważa ładunek ujemny, na zewnątrz zaś – dodatni. Depolaryzacja – stan pobudzenia komórki, w którym komórka ma taki sam ładunek jak otaczający ją płyn międzykomórkowy, czyli dodatni. Oś elektryczna serca to kierunek średniego wektora depolaryzacji komór serca w płaszczyźnie czołowej. Załamek to odchylenie od linii izoelektrycznej odpowiadające określonej fazie cyklu pracy serca, takiej jak depolaryzacja przedsionków czy repolaryzacja komór. Załamki dzielimy na jednofazowe (dodatnie lub ujemne), dwufazowe (dodatnie i ujemne) oraz wielofazowe (składające się z wielu ujemnych i dodatnich faz). Odcinek to fragment zapisu EKG. Np. odcinek PQ rozpoczyna się na końcu załamka P, a kończy na początku załamka Q. Odstęp to przedział czasowy między określonymi zdarzeniami w cyklu pracy serca. Czas od początku załamka P do początku zespołu QRS to odstęp PQ. Załamki w EKG serca Pierwszym wychyleniem linii izoelektrycznej w cyklu pracy serca jest najczęściej załamek P. Odpowiada on depolaryzacji przedsionków. Analizę EKG rozpoczyna się właśnie od znalezienia załamka P. Jeśli rytm zatokowy jest prawidłowy, zwykle nie ma z tym problemu. Identyfikację załamków P może utrudnić blok przedsionkowo-komorowy I stopnia w zapisie z przyspieszonym rytmem zatokowym. O powiększeniu prawego przedsionka świadczy wysoki załamek P zwany P-pulmonale: > 2,5 mm w co najmniej jednym odprowadzeniu kończynowym i > 1,5 mm P w V1 lub V2. Załamek P jest wówczas spiczasty, namiotowaty i wysoki (rycina 1A). Cechy powiększenia lewego przedsionka przejawiają się występowaniem tzw. P-mitrale Załamek P określany tym mianem jest szeroki: trwa > 120 ms, dwugarbny w oprowadzeniach kończynowych lub dodatnio-ujemny w V1 (rycina 1B). Dwufazowe wychylenia przedsionkowe (fale F) zamiast załamków P w odprowadzeniach kończynowych i przedsercowych, zwykle o częstotliwości 250–350/min, świadczą o trzepotaniu przedsionków (rycina 2). Repolaryzacji przedsionków odpowiada załamek Tp. Jest on skierowany w stronę przeciwną niż załamek P. Powinien być niewidoczny, ponieważ u zdrowych osób pokrywa się z zespołem QRS. Można go zobaczyć, gdy po załamku P zespół QRS nie występuje – np. w rozkojarzeniu przedsionkowo-komorowym lub gdy wystąpią pobudzenia, które nie zostaną przewiedzione do komór. Może być również widoczny jako obniżenie odcinka PQ lub ST w silnej tachykardii zatokowej. Odcinek PQ reprezentuje przechodzenie fali depolaryzacji przez łącze przedsionkowo-komorowe i pęczek Hisa. Rozpoczyna się wraz z końcem załamka P, kończy zaś z początkiem zespołu QRS. U zdrowych osób może przebiegać poziomo, czyli pokrywać się z linią izoelektryczną, może też być obniżony do 0,8 mm (jest to wariant normy). Natomiast większe obniżenie odcinka PQ uznawane jest za nieprawidłowe. Występuje w zapaleniu osierdzia, a rzadziej w zawale przedsionka. Odstęp PQ (w piśmiennictwie międzynarodowym PR) to okres od początku załamka P do początku zespołu QRS, a więc obejmujący załamek P wraz z odcinkiem PQ. Odpowiada zjawiskom elektrycznym od depolaryzacji węzła zatokowego do początku depolaryzacji komór i powinien trwać między 0,12 a 0,2 s. Skrócony odstęp PQ trwa poniżej 0,12 s i odpowiada za zespół preekscytacji, a wydłużony – powyżej 0,2 s – wskazuje na blok przedsionkowo-komorowy I stopnia. Zespół QRS odzwierciedla depolaryzację komór. Może się składać z wielu załamków. Najważniejsze z nich to Q, R i S, przy czym załamek Q nie zawsze występuje. Jeśli jest obecny, stanowi pierwszy po załamku P ujemne wychylenie. Załamek R z kolei jest pierwszym dodatnim wychyleniem po załamku P. Pierwszym ujemnym załamkiem po załamku R jest załamek S. Zdarza się, że w zespole QRS występują dodatkowe załamki. Wówczas oznacza się je jako R’, S’ itd. Mała amplituda zespołów QRS (26 mm – R w aVL >11 mm – S w V1 + R w V5(6) >35 mm – S w V3 + R w aVL >28 mm u mężczyzn, >20 mm u kobiet. Zwiększona amplituda R w V1i aVR wskazuje na przerost prawej komory: – R w V1 ≥7 mm – R w aVR ≥5 mm – R >S w V1. Do określenia cech przerostu komór w EKG niezbędna jest analiza odcinka ST, załamka T i odchylenia osi elektrycznej serca (przerost lewej komory – prawidłowe, rzadziej w lewo; przerost prawej komory – w prawo >110°). Na zawał serca wskazuje czas trwania załamka Q co najmniej 0,03 s i/lub jego głębokość wynosząca 1 mm lub więcej. U chorych bezobjawowych, u których w rutynowym EKG stwierdzono nowe nieprawidłowe załamki Q, rozpoznaje się zawał serca. Pojawienie się w ciągu 28 dni od pierwszego lub kolejnego zawału serca uniesienia ST ≥1 mm lub nieprawidłowych załamków Q świadczy o dorzucie zawału, zwłaszcza gdy zmianom zapisu EKG towarzyszy ból dławicowy utrzymujący się przez 20 minut lub dłużej. Odcinek ST pokazuje elektrycznie obojętną fazę cyklu pracy serca – między depolaryzacją a repolaryzacją komór. Zaczyna się z końcem zespołu QRS, a kończy z początkiem załamka T. Odcinek ST łączy się z zespołem QRS w tzw. punkcie J. Jeśli odcinek ST jest uniesiony, położenie punktu J jest trudne do określenia. Najczęściej (u zdrowych osób) odcinek ST pokrywa się z linią izoelektryczną, jednak u niektórych jest skośnie uniesiony w odprowadzeniach kończynowych lub w prawokomorowych odprowadzeniach przedsercowych. Zawsze w przypadku chorych, którzy zgłaszają objawy mogące wskazywać na niedokrwienie serca, uniesienie odcinka ST należy uznać za istotne. Może ono bowiem wskazywać np. na świeży zawał serca (pierwsze godziny do dwóch pierwszych dni). Jak wygląda zapis EKG w nieco późniejszym zawale? Kilka dni po zawale odcinek ST może wyglądać na prawidłowy, mogą się też pojawić przetrwałe uniesienia lub obniżenia odcinka ST, albo zmiany załamków T. Najczęściej znika załamek R. Warto mieć na uwadze, że jeśli EKG zostanie wykonane po zawale serca, nie zawsze wykaże, że chory go przeszedł – dlatego konieczne są dodatkowe badania. Skośne do dołu obniżenie odcinka ST może wskazywać na przerost lewej lub prawej komory. Załamek T reprezentuje końcową fazę repolaryzacji komór. Jest to pierwszy załamek (dodatni lub ujemny) za odcinkiem ST. Jego wychylenie powinno być skierowane w tę samą stronę, co zespołu QRS. Analizując parametry odcinka T u młodych osób i dzieci, należy pamiętać, że załamek T w okresie rozwojowym, szczególnie w odprowadzeniach przedsercowych, cechuje duża zmienność. Najnowsze badania wykazały, że zarówno ujemne załamki T, jak i załamki T o małej amplitudzie wiążą się z większym ryzykiem nagłego zgonu sercowego niż u osób z prawidłowymi załamkami T. Prawidłowe załamki T są dodatnie w odprowadzeniach I, II i V2–V6, dodatnie lub ujemne w III, aVL, aVF i V1 oraz ujemne w aVR. Nie określono jednoznacznie maksymalnego czasu trwania i amplitudy prawidłowych załamków T: ujemne w V2–V3mogą być wariantem normy, jeżeli amplituda w V3jest mniejsza niż w V2, a w V2 – mniejsza niż w V1. Głębokie, ujemne i symetryczne załamki T zwykle świadczą o ostrym zespole wieńcowym. wysokie załamki T mogą być przejawem wzmożonego napięcia układu przywspółczulnego u osób zdrowych, ale i wskazywać na ostre niedokrwienie lub zbyt duże stężenie potasu we krwi. płaskie załamki T mogą świadczyć o uszkodzeniu mięśnia sercowego na skutek różnych jego chorób lub zaburzenia pozasercowe, takie jak niedoczynność tarczycy czy działanie niektórych leków. dwufazowe ujemno-dodatnie i ujemnewskazują na zaburzenia przewodzenia w sercu i arytmie, np. dodatkowe pobudzenia i rytmy komorowe. symetryczne załamki T mogą występować u osób zdrowych, jednak najczęściej świadczą o patologii. Odstęp QT składa się z zespołu QRS, odcinka ST i załamka T. Jego długość zależy od częstości rytmu serca, w mniejszym stopniu od płci, wieku i aktywności wegetatywnego układu nerwowego. Do wyliczenia długości odstępu QT uwzględniającej częstość rytmu serca, a więc tzw. skorygowanego czasu trwania odstępu QT, służy wzór Bazetta: skorygowany QT (QTc) = zmierzony QT (s) /√odstęp RR (s) Wydłużony odstęp QT niesie ze sobą ryzyko nieutrwalonego częstoskurczu komorowego zwanego torsade de pointes , mogącego przechodzić w migotanie komór (i nagły zgon sercowy), natomiast skrócony może wskazywać na hiperkaliemię, hiperkalcemię czy hipotermię. Fala (załamek) U to mały, płaski załamek, widoczny tylko w ok. 25% zapisów EKG. Występuje po załamku T, przed załamkiem P. Stwierdza się go zarówno u zdrowych osób, jak i w przypadku zbyt małego stężenia potasu we krwi. Wysuwa się wiele hipotez na temat jego genezy: jedna z nich mówi, że powstaje w wyniku depolaryzacji komór. ryciny do przerysowania – odcinek ST Badania serca warto wykonać, kiedy pacjent skarży się na ból serca, zmęczenie czy duszności. Zobacz na czym polega holter, EKG, badanie serca przez przełyk i izotopowe. Sprawdź też, czy warto zrobić sobie bilans serca. Podstawowe badania serca Jeśli chodzi o umieralność ludzi z powodu chorób serca i układu krążenia, statystyki wciąż są bezlitosne. Zawał serca co roku dotyka milionów ludzi na całym świecie. W Polsce choroby układu krążenia, wraz z nowotworami są jednymi z najczęstszych powodów zgonów. Ponadto okazuje się, że w przeważającej części choroby te są wynikiem nieprawidłowego stylu życia. Szacuje się, odpowiednia profilaktyka może powstrzymać znaczną część przedwczesnych zawałów serca. Niestety stres, brak ruchu, niezdrowa dieta czy otyłość sprawiają, że do lekarzy zgłasza się coraz więcej pacjentów skarżących się na nadciśnienie, kołatanie serca, duszności, ucisk w klatce piersiowej itp. U coraz większej części chorych lekarze diagnozują: arytmię serca, chorobę wieńcową i ostre zespoły wieńcowe, miażdżycę, nadciśnienie nerwicę serca. Badanie serca nie zajmuje dużo czasu, nie jest bolesne ani inwazyjne, a jednocześnie może uratować zdrowie i życie, jeśli w porę wykryje nieprawidłowości. Im wcześniejsza diagnoza, tym większa szansa na skuteczne leczenie i uniknięcie poważnych problemów. Jakie są badania serca, które warto wykonywać w ramach rutynowej profilaktyki? Ich rodzaje są różne, ale jeśli u pacjenta nie dzieje się nic wyraźnie niepokojącego, a chce on jedynie regularnie monitorować stan swojego zdrowia, wystarczą te najbardziej podstawowe, do których należą przede wszystkim: EKG (elektrokardiografia) - za pomocą elektrokardiografu rejestrowane są prądy czynnościowe mięśnia sercowego. To badanie serca, które powinno być wykonywane profilaktycznie u każdego dorosłego przynajmniej raz w roku. Choć nie pokazuje wszystkich zaburzeń pracy serca, to pozwala na podstawowe monitorowanie rytmu serca i wykrycie na przykład zaburzenia rytmu, zawału, niedokrwienia mięśnia sercowego. Przed badaniem na klatce piersiowej pacjenta mocuje się 6 przyssawek, a na kończynach metalowe elektrody, które przesyłają sygnał o impulsach do elektrokardiografu. Impulsy są rejestrowane i wynik ma postać wykresu – tzw. krzywej EKG. echo serca - to, jaki jest obraz anatomiczny serca i czy prawidłowo przebiega jego praca, pozwala ocenić badanie zwane echem serca, które wykorzystuje działanie ultradźwięków. W trakcie badania lekarz rejestruje echo serca za pomocą głowicy USG. Na badanie kierowani są pacjenci z podejrzeniem: wad serca, niewydolności serca, kardiomiopatii, nadciśnienia tętniczego, nadciśnienia płucnego, chorób aorty, choroby wieńcowej. Regularne wykonywanie podstawowych rodzajów badań serca wystarczy, by wiedzieć, czy mięsień sercowy pracuje właściwie, czy też obecne są jakieś nieprawidłowości wymagające leczenia lub dalszej, poszerzonej diagnostyki. Jakie badania na serce? Oprócz EKG i echa serca, współczesna medycyna proponuje pacjentem bardzo wiele jeszcze rodzajów badań kardiologicznych, bardziej szczegółowych i specjalistycznych. Wśród nich występują: holter - jest rodzajem badania elektrokardiograficznego i pozwala na rejestrowanie pracy serca podczas normalnych czynności dnia codziennego (przez co najmniej 24h ). Badanie jest zupełnie nieinwazyjne, wymaga jedynie od badanego prowadzenia zapisów na temat czynności, jakie wykonuje. Pacjent powinien notować, kiedy uprawia sport, spożywa posiłek, odpoczywa, pracuje czy prowadzi samochód. Aparat Holtera nie przeszkadza w normalnym życiu. To małe urządzenie wyglądające jak przenośny odtwarzacz muzyki, które jest połączone przewodem z cewkami przyklejanymi do lewej piersi pacjenta. Przed takim badaniem na serce pacjent powinien wykąpać się (mężczyźni powinni ogolić skórę klatki piersiowej), nie wolno smarować ciała kremem ani balsamem. W trakcie badania nie należy kąpać się ani brać prysznica. Nie powinno się też przez cały czas noszenia holtera rozmawiać przez telefon komórkowy i korzystać z komputera, żeby urządzenia nie zaburzyły pracy aparatu. EKG wysiłkowe - jest to badanie elektrokardiograficzne, w trakcie którego pacjent zostaje poddany fizycznemu wysiłkowi – maszeruje na bieżni czy też jeździ na cykloergometrze rowerowym. Próbę wysiłkową przeprowadza się po to, żeby precyzyjnie zdiagnozować chorobę wieńcową lub ustalić przyczyny zaburzeń rytmu serca. Pozwala także określić rodzaj wysiłku fizycznego, który będzie bezpieczny dla osoby chorej na serce. echokardiografia przezprzełykowa - to rodzaj badania echa serca, ale sonda wraz z głowicą ultrasonograficzną wprowadzana jest do przełyku. Tę niekomfortową diagnostykę wykonuje się, gdy istnieje podejrzenie rozwarstwienia aorty, skrzepliny w jamach serca, zapalenia wsierdzia na sztucznych zastawkach lub zaburzeń funkcjonowania zastawki. koronarografia - jest bardziej inwazyjnym badaniem, które umożliwia ocenę pracy tętnic nasierdziowych. To inaczej angiografia tętnic wieńcowych, która polega na wprowadzeniu cewnika przez nakłucie w tętnicy udowej. Przez cewnik lekarz wstrzykuje do tętnicy wieńcowej kontrast, dzięki któremu w badaniu rentgenowskim obraz widoczny jest na ekranie komputera. Pacjent po koronarografii nie może od razu iść do domu. Powinien leżeć i pozostawać pod obserwacją przez kilka godzin. tomografia z kontrastem - mniej inwazyjna od koronografii jest tomografia komputerowa tętnic wieńcowych, inne badanie serca wykonywane z kontrastem. Badanie to w przeciwieństwie do koronografii nie wymaga nakłuwania tętnicy i trwa jedynie godzinę. izotopowe badanie serca (scyntygrafia) - wykorzystuje się w nim podawaną dożylnie substancję promieniotwórczą (Tc-99-MIBI, Cardiolite), która gromadzi się w sercu. Gammakamera pokazuje stopień ukrwienia organu. W trakcie badania wykonuje się próbę wysiłkową i badanie spoczynkowe - na badanie pacjent zgłasza się na czczo, ale musi zabrać ze sobą śniadanie, dzień przed badaniem i w dniu badania nie powinno się pić kawy ani herbaty, gdyż mogą one wpływać na wyniki. Doppler - nieinwazyjnym badaniem serca jest badanie ultrasonograficzne – tzw. doppler. W trakcie badania lekarz jest w stanie na monitorze komputera zobaczyć czy przepływ krwi w żyłach i tętnicach jest prawidłowy, w którym miejscu krew płynie wolniej lub szybciej, a gdzie dochodzi do cofania krwi. Do badania nie trzeba się wcześniej przygotowywać, jedynie, gdy badana jest aorta brzuszna i tętnice biodrowe pacjent nie może jeść 3-4 godziny przed badaniem. Jakie badania wykaże przebyty zawał serca? To pytanie zadaje wielu pacjentów, obawiając się, że badania wychwytują tylko obecne nieprawidłowości, ale nie wykazują zawału, który został niezauważony. Otóż zawał – nawet ten przebyty wcześniej – powinno wykryć nawet najbardziej podstawowe badanie, czyli EKG spoczynkowe. Niedotlenienie serca pozostawia po sobie wyraźny ślad i z reguły wychodzi w diagnostyce, nawet w badaniach z krwi. Jakie badania na serce z krwi? Ryzyko choroby mięśnia sercowego i zawału można wykryć także w trakcie prostego badania na serce z krwi. Polega na pobraniu próbki z żyły umiejscowionej w dole łokciowym, zatem z punktu widzenia pacjenta nie różni się od zwykłej morfologii. Próbkę poddaje się analizie laboratoryjnej sprowadzające się do sprawdzenia stężenia białka zwanego troponiną I i T. Im wyższy poziom tego białka we krwi, tym ryzyko jest większe. To badanie pozwala ocenić, do jak dużych uszkodzeń serca doszło oraz odróżnić zawał serca od bólu serca związanego z inną przyczyną, np. z nerwicą serca. Badanie krwi w kierunku chorób serca zlecane jest najczęściej u pacjentów, którzy zgłaszają się do kardiologa z bólem w klatce piersiowej. Badanie powinno zostać wykonane możliwie najszybciej od wystąpienia dolegliwości, a potem jeszcze po 3-4 godzinach i kolejny raz w po 12 do 16 godzinach od pojawienia się pierwszego ucisku. Oznaczanie poziomu troponiny jest nie tylko badaniem z krwi na zawał serca. Pozwala wykryć też takie nieprawidłowości, jak: niewydolność serca, migotanie przedsionków, zatorowość płucną, hipowolemię i inne. Wyniki badań serca Ponieważ rodzajów badań serca jest wiele, różnie też wyglądają ich wyniki. Niektóre przedstawione są w formie opisu, inne – graficznie. Najczęściej wykonywane badanie, czyli EKG daje wynik w postaci elektrokardiogramu – wykresu odwzorowującego pracę serca, jej siłę, częstotliwość i rytmiczność. Odczytanie krzywej nie jest proste, wymaga fachowej wiedzy i doświadczenia. Nawet, jeśli do wykresu dołączony jest opis, interpretowanie wyniku może nastręczać trudności i powinien dokonywać wyłącznie lekarz. Wyniki badań serca takich jak EKG, echokardiografii lub badań obrazowych (w tym tomografii komputerowej) znane są od ręki, jednak czasem trzeba poczekać, aż specjalista dokładnie je opisze. Z wynikami najlepiej udać się do lekarza, który na nie skierował. Tylko lekarz prowadzący, w oparciu o komplet wyników i pełny obraz kliniczny pacjenta, jest w stanie postawić właściwą diagnozę i zalecić odpowiednie leczenie. Niestety również w przypadku diagnostyki serca sprawdza się zasada, że najdokładniejsze i najbardziej wiarygodne wyniki dają badania inwazyjne. Zaglądanie do narządu niejako od środka pozwala dokładniej ocenić jego budowę i z większą precyzją monitorować jego pracę. Jeśli jednak pacjent czuje się dobrze i nie zgłasza żadnych niepokojących objawów, wystarczą podstawowe, nieinwazyjne badania. Cennik badań serca Ceny wszelkich badań zależą w dużej mierze od miasta oraz placówki, w której się je wykonuje. W przypadku diagnostyki prowadzonej pod kątem chorób serca ogromne znaczenie ma również rodzaj przeprowadzanego badania. Ceny badań serca wahają się w granicach: EKG spoczynkowe – 40-50 zł, Holter – 150-250 zł, próba wysiłkowa – 150-250 zł, scyntygrafia serca – 500-800 zł, koronarografia – ponad 1000 zł. Niektóre z badań są więc bardzo kosztowne, ale warto pamiętać, że dla pacjentów chorych na serce są one refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Aby skorzystać z refundacji, trzeba mieć skierowanie od lekarza, jednak specjalistyczne badania jak scyntygrafia czy koronarografia zawsze wykonuje się na wyraźne zlecenie specjalisty. Co krew mówi o zdrowiu Twojego serca? Badanie krwi jest zawsze pierwszym krokiem w celu ustalenia przyczyny naszych sercowych dolegliwości. Jedynie przy podejrzeniu zawału serca wykonuje się wcześniej badanie EKG. Czego poszukujemy we krwi osoby z podejrzeniem choroby serca? Najważniejsze badania laboratoryjne wykonywane u pacjenta z problemami kardiologicznymi to: profil lipidów (uwzględniający cholesterol całkowity, cholesterol LDL i HDL), poziom triglicerydów, stężenie glukozy na czczo i hemoglobiny glikowanej oraz białko C-reaktywne (CRP). Choć diagnostykę rozpoczyna się od tych podstawowych badań laboratoryjnych, to ostatecznie rozpoznanie zawsze wymaga przeprowadzenia bardziej specjalistycznych badań. Badania laboratoryjne w diagnostyce chorób serca Badanie EKG – złoty standard w chorobach serca EKG to podstawowe badanie wykorzystywane w diagnostyce chorób serca. Jest graficznym odzwierciedleniem jego czynności bioelektrycznej. Skurcz serca i sposób rozprzestrzeniania się impulsu elektrycznego w mięśniu sercowym narysowany jest w formie krzywej. Rejestracja pola elektrycznego wytwarzanego przez serce w każdej minucie jego pracy możliwa jest dzięki umieszczeniu elektrod na ciele pacjenta. Siatka milimetrowa, na której urządzenie drukuje wykres, umożliwia pomiar częstotliwości rytmu serca oraz analizę głównych elementów wykresu (załamków: P, Q, R, S i T). Co powinniśmy wiedzieć o badaniu EKG? Wysiłkowe badanie EKG – co to takiego? Wysiłkowe badanie EKG to test zdrowotny, w trakcie którego czynność serca rejestrowana jest za pomocą tych samych elektrod co w klasycznym EKG, ale podczas wykonywanego wysiłku fizycznego. Ma on na celu ocenę pracy serca w warunkach zwiększonego obciążenia, jakim jest wysiłek fizyczny. Wysiłkowe badanie EKG jest szczególnie przydatne w diagnozowaniu choroby niedokrwiennej serca. Może być wykonane na bieżni ruchomej lub na specjalnym rowerze. Jak przygotować się do badania? Do czego służy wysiłkowe badanie EKG? Co to jest badanie EKG metodą Holtera? EKG metodą Holtera polega na rejestracji zapisu EKG w sposób ciągły prze 24 godziny. Pozwala na ocenę patologii serca i zmian jego pracy, które ujawniają się jedynie w określonych warunkach. EKG spoczynkowe pozwala zarejestrować zmiany stale występujące lub przypadkowo uchwycone podczas badania. Jest to tylko krótki, kilkuminutowy zapis, który nie pozwala uchwycić pewnych zmian, pojawiających się okresowo. Dlatego powstał 24-godzninny sposób rejestrowania zmian rytmu serca – Holter EKG. Jakie są wskazania do 24-godzinnego badania EKG metodą Holtera? Wszystko o Holter EKG Echokardiografia – gdy chcemy obejrzeć serce Echokardiografia wykorzystuje fale ultradźwiękowe do obrazowania serca. Badanie echokardiograficzne pokazuje serce w trakcie jego pracy w czasie rzeczywistym. Dwuwymiarowy obraz wyświetlany jest na ekranie monitora komputera, do którego sygnał dociera z głowicy przyłożonej do klatki piersiowej. Badanie echo (skrót o echokardiografii) jest nieinwazyjne – pozwala nam niejako oglądać pracę serca przez ścianę klatki piersiowej. Echo serca dostarcza nam informacji zarówno na temat budowy anatomicznej serca, jak i jego czynności. Nieinwazyjność, łatwa dostępność badania, duża dokładność pomiarów oraz względnie niska cena badania sprawiły, że współczesna kardiologia nie istniałaby bez możliwości wykonania echokardiografii. Co powinniśmy wiedzieć o echokardiografii? Echokardiografia obciążeniowa Echokardiografia obciążeniowa łączy w sobie dwie metody: EKG wysiłkowe i echo serca. Echokardiografia obciążeniowa jest jedną z metod stosowanych w diagnostyce i ocenie rokowniczej w chorobie wieńcowej. Obciążenie serca można osiągnąć poprzez wysiłek fizyczny, środki farmakologiczne lub przezprzełykową stymulację serca. Badanie jest bardziej czułe niż zwykłe echo serca lub EKG oddzielnie i daje mniej wyników fałszywych. Jak wygląda echokardiografia wysiłkowa? Na czym polega echokardiografia obciążeniowa? Koronarografia – naczynia wieńcowe od wewnątrz Koronarografia to badanie inwazyjne, które pozwala na zobrazowanie naczyń wieńcowych od wewnątrz. Samo badanie polega na nakłuciu tętnicy, przez którą wprowadza się specjalny, cienki cewnik do światła naczynia. Cewnik następnie przesuwa się wzdłuż naczyń aż dotrze się nim do tętnic wieńcowych. Przez wprowadzony cewnik podaje się następnie środek cieniujący, który wypełniając naczynia uwidacznia ich budowę, średnicę światła i przebieg. Koronarografia to nie tylko doskonała metoda diagnostyczna. Za pomocową koronarografii możliwe jest wykonanie szeregu zabiegów: poszerzenia zwężonego naczynia, założenia stentu i wiele innych. Jest to zatem również jedna z lepszych metod terapii stosowanych w chorobie wieńcowej. Koronarografia – na czym polega to badanie? Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem! Leczenie chrapania i bezdechu sennego Obturacyjny bezdech senny to choroba spowodowana powtarzającymi się wielokrotnie w czasie snu epizodami zatrzymania oddychania lub jego znacznego spłycenia. Obturacyjny bezdech podczas snu może powodować choroby zagrażające życiu, w tym: wysokie ciśnienie tętnicze, zaburzenia pracy serca, udar, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP) i zastoinową niewydolność serca. Szacuje się, że problem bezdechu sennego dotyczy około 1,5 mln osób. Z powodu OBS cierpi 24% dorosłych mężczyzn i 9% dorosłych głównych czynników ryzyka obturacyjnego bezdechu sennego zalicza się: płeć męską, otyłość (szczególnie górnych partii ciała), nieprawidłowości w budowie górnych dróg oddechowych, palenie tytoniu, picie alkoholu. Etapy diagnostyki i leczenia Badanie poligraficzne polega na ciągłym zapisie snu osoby badanej. Rejestracja snu obejmuje szereg czynności fizjologicznych oraz pozwala nie tylko na rozpoznanie zaburzeń oddychania w czasie snu, ale także na ustalenie ich typu i stopnia zaawansowania. Badanie jest wykonywane w domu z lekarzem specjalistą (laryngolog/neurolog) jest kolejnym etapem diagnostyki zaburzeń snu. Lekarz omawia wyniki badania i przygotowuje indywidualne zalecenia dla pacjenta. Do głównych metod leczenia bezdechu zalicza się: Leczenie operacyjne – zabiegi mające na celu przywrócenie drożności dróg oddechowych: Plastyka podniebienia miękkiego przy użyciu RF Zmniejszanie migdałków podniebiennych przy użyciu RF UPPP + RF podniebienia miękkiego Septoplastyka (korekcja przegrody nosowej) Wycięcie migdałka gardłowego i zmniejszenie migdałków podniebiennych Terapia CPAP – maska zakładana na nos, połączona z urządzeniem wytwarzającym niewielkie dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych, która zapewnia ich drożność podczas snu i likwiduje bezdech (istnieje możliwość skorzystania z częściowej refundacji NFZ). Dla kierowcówNieleczony bezdech senny na skutek licznych mikrowybudzeń i niedotlenienia może powodować zaburzenia koncentracji i przysypianie w ciągu dnia. Badania wykazały, że bezdech senny u kierowców zwiększa 7-krotnie ryzyko wypadku niż w przypadku osób zdrowych. Zgodnie z dyrektywą unijną kierowcy ze zdiagnozowanym i nieleczonym bezdechem sennym mogą stracić prawo jazdy, jeżeli nie poddadzą się leczeniu. Diagnostyką są objęte również osoby, które starają się o uprawnienia i u których lekarz podejrzewa bezdech senny. Nasi specjaliści: dr n. med Renata Kopta LARYNGOLOG Pacjenci: dzieci i dorośli Konsultacje: PRYWATNIE dr n. med. Marcin Mochocki LARYNGOLOG Pacjenci: dzieci i dorośli Konsultacje: PRYWATNIE

badania pacjenta wykazały zaburzenia pracy serca